Perşembe, Mart 28, 2024

İlgili İçerikler

Bu hafta gündemdekiler

Hastalıklar artık Bilgisayar Oyunları ile teşhis edilecek

amazon web services globaltechmagazineAmazon Web Services’in teknolojileri sayesinde dünyada birçok inovasyon öyküsü ortaya çıkıyor. Bunlardan biri de MalariaSpot.

Dünya genelinde 1 milyardan fazla insan dijital uygulamalar ve video oyunları ile keyifli vakit geçiriyor. Peki bu sadece bir hobi mi? Madrid Teknik Üniversitesi’nden Miguel Luengo Oroz’un cevabı hayır idi. Miguel ve ekibi, Amazon Web Services’in çözümlerinden yola çıktı, her gün binlerce insanın ölümüne sebep olan hastalıkların teşhisine yardımcı olmak için dünyanın dört bir yanındaki oyuncuların ortak zekasını kullanmaya karar verdi. Ve MalariaSpot doğdu.

MalariaSpot’un fikri 2012 yılında ortaya çıktı. “Birleşmiş Milletler’de küresel sağlık sorunları üzerine çalışırken, sıtma teşhis sürecinin manuel ve çok zor olması dikkatimi çekti” diyen Miguel, ‘bir kan örneğinde hastalığa neden olan parazitleri belirlemenin ve saymanın 30 dakika kadar bir zaman aldığını ve dünyada tüm vakaları teşhis edebilecek yeterli sayıda uzman olmadığını’ gördü.

Bir bilgisayar oyunu tutkunu olan Miguel’in aklına o an bir fikir geldi: “Neden uzay gemilerini vurmak yerine parazitleri araştırdığımız bir oyun yaratmıyoruz?” Ve böylece MalariaSpot doğdu. Bilgisayar ve mobil cihazlar için tasarlanan oyunda “sıtma avcısı”nın dijitalleştirilmiş gerçek bir kan örneğinde parazitleri bulmak için 1 dakikası var.

Yayımlandığı tarihten bugüne, 100 ülkede 100 binden fazla kişi 1,5 milyon parazit “avladı” ve sonuçlar oldukça umut verici. Aynı örnek görüntü üzerinde yapay zeka tarafından bir araya getirilen birçok oyuncunun yaptığı tıklamaların sonucu, bir uzmanın sayımı kadar kesin; ancak çok daha hızlı.

Miguel sözlerine şöyle devam ediyor: “Bilgisayar oyunu aracılığıyla ortaklaşa teşhis koymanın çılgınca bir şey olmadığını gösteren bir çalışma yayımladık. Fakat şimdi bunun tıbbi açıdan değerlendirilmesi gerekiyor.” Miguel’in ekibi Mozambik’teki bir klinikle işbirliği yapıyor. Ekibin yaptığı gerçek zamanlı testler Afrika kökenli sıtma türünün ilk uzaktan teşhisini gerçekleştirdi.

Esnek bir altyapıya ihtiyaç vardı

Projede oyunu barındıracak teknoloji platformu en önemli bileşendi. Dünyanın her yerinden çalışabilecek ve esnek bir altyapıya ihtiyaç vardı. Genellikle medyada haberleri çıktığında veya sosyal ağlarda kampanyalar yaptıklarında  trafik artışı yaşadıklarını gözlemlediler. Bu noktada Amazon Web Services’in mevcut trafiğe göre otomatik olarak ölçeklenebilen çözümler sunduğunu gördüler.

Miguel ve ekibi; öğrenci, öğretmen ve araştırmacılara buluta geçip hızlı ve düşük maliyetlerle inovasyon yapma fırsatını sağlayan AWS Research Grants programını kullanıyor. Miguel, “Artık fatura konusunda endişelenmeden farklı hizmetleri test edebiliyoruz” diyor.

Beyaz Saray’dan yerel okullara

MalariaSpot projesi, Miguel’i dünyayı teknoloji ile değiştirme potansiyeline sahip 35 yaş altı 10 İspanyoldan biri ilan eden Massachusetts Institute of Technology (MIT), Singularity University of NASA ve Beyaz Saray Bilim ve Teknoloji Ofisi gibi kurumların beğenisini topladı.

Fakat Miguel ve ekibi için en büyük ödüllerden birisi, ekip için çok daha yakın bir yerden geliyor. Ekip İspanya’da okulları ziyaret ederek en umulmadık bilimsel yeteneklerin farkına varılmasına yardımcı olmaktan keyif alıyor. Miguel, “Bugünün çocukları dijital varlıklar. Onlar bir ekrandaki karmaşık görüntüleri görmeye ve analiz etmeye alışık” diyor. Bu da bilgisayar oyunlarının eğitimsel değerini ve farkındalığa katkısını gösteriyor. Geçtiğimiz 25 Nisan Dünya Sıtma Günü’nde binlerce İspanyol öğrenci “Olimpik Sıtma Video Oyunları”na katılarak MalariaSpot Bubbles isimli yeni oyunu oynadı. Okul takımları, en iyi sıtma paraziti avcısı olabilmek için gün boyu kıyasıya yarıştı.

Miguel gülümseyerek, “MalariaSpot sayesinde biyolojiyle pek de arası olmayan öğrencilere bile ulaşmayı başardık. Geçen yıl bir okulda yaptığımız çalışmada kazanan çocuk sınıfın en yaramaz öğrencisiydi” diyor.

Görüldüğü gibi geleceğin tıbbi teşhisleri sadece laboratuvarlarda yapılmayacak.”Teknolojinin her an her yerde bağlantı imkanı sunduğu bir dönüm noktasındayız. Bizler ve kuşağımızın geri kalanı, teknolojinin bize sunduğu tüm olanakları insan hayatında önemli etkiler yaratacak girişimlere yönlendirmekten sorumluyuz. Ve sağlıktan daha önemli ne olabilir.”

Miguel ve genç araştırmacılardan oluşan ekibi, MalariaSpot ve onun “küçük kardeşi” TuberSpot ile 5 yıl içerisinde medikal görüntülerin analizi için bilgisayar oyunlarının %5 oranında kullanılacak olmasına katkı sağlıyor. Peki hedefleri ne? “Dünyanın her yerinden bütün insanların ulaşabildiği, düşük maliyetli bir hastalık teşhis sistemini hayata geçirmek.”

Teknoloji Makaleleri